Hipi Zhdripi i Matematikës/Përmbledhje e përkufizimeve

Sferë	Sferë quhet bashkësia e pikave në hapësirë të cilat kanë largësi të barabarta prej një pike të fiksuar.
Lakore në hapësirë	Lakore në hapësirë ($𝐋$) quhet bashkësia e pikave të përbashkëta të dy sipërfaqeve ${𝐒}_1$, dhe ${𝐒}_2$, pra: $𝐋={𝐒}_1\cap {𝐒}_2$.
Sipërfaqe	Sipërfaqe $𝐒$ quhet bashkësia e të gjitha pikave $M(x,y,z)$ koordinatat karteziane e të cilave e redukojnë ekuacionin (1) në një formulë të saktë.
Prodhimi i dyfishtë vektorial	Prodhimi i dyfishtë vektorial i tre vektorëve $\overrightarrow{a}$, $\overrightarrow{b}$, $\overrightarrow{c}$ quhet prodhimi vektorial i vektorit $\overrightarrow{a}$ me vektorin $\overrightarrow{b}\times \overrightarrow{c}$ dhe shënohet $\overrightarrow{a}\times (\overrightarrow{b}\times \overrightarrow{c})$.
Prodhimi i përzier i vektorëve	Prodhimi i përzier i tre vektorëve $\overrightarrow{a}$, $\overrightarrow{b}$, $\overrightarrow{c}$ quhet prodhimi skalar i vektorit $\overrightarrow{a}\times \overrightarrow{b}$ me vekiorin $\overrightarrow{c}$ dhe shënohet $(\overrightarrow{a}\times \overrightarrow{b})\cdot \overrightarrow{c}$ ose $[\overrightarrow{a},\overrightarrow{b},\overrightarrow{c}]$.
Prodhimi vektorial i vektorëve	Prodhimi vektorial (ose i jashtëm) i dy vektorial $\overrightarrow{a},\overrightarrow{b}$ quhet vektori $\overrightarrow{c}$ që ka. 1°. modulin të barabartë me vlerën numerike të syprinës së paralelogramit të ndërtuar mbi ata vektorë; 2°. bartësen normale në planin e atij paralelogrami; dhe 3°. kahun e atillë që $(\overrightarrow{a},\overrightarrow{b},\overrightarrow{c})$ formon reperin (triedrin) e djathtë të vektorëve.
Prodhimi skalar i vektorëve	Prodhimi skalar (ose i brendshëm) i dy vektorëve $\overrightarrow{a}$, $\overrightarrow{b}$ quhet skalari i barabartë me prodhimin e moduleve të atyre dy vektorëve dhe të kosinusit të këndit ndërmjet tyre.
Projeksioni i vektorit të pozitës	Koordinatat karteziane të pikës $M$ në sistemin e dhënë koordinativ $Oxyz$ quhen projeksionet normale të vektorit të pozitës $\overrightarrow{OM}$ në boshtet koordinative $0x,0y,0z$ dhe shënohen me $x$, $y$, $z$
Projeksioni i vektorit në plan	Projeksioni normal i vektorit $\overrightarrow{AB}$ në planin $\pi$ quhet vektori $\overrightarrow{A^{\prime }{B}^{\prime }}$ në atë plan, ekstremitetet e të cilit janë projeksionet normale të ekstremiteteve të vektorit $\overrightarrow{AB}$ në planin $\pi$.
Projeksioni i vektorit në bosht	Projeksioni normal i vektorit $\overrightarrow{AB}$ në boshtin $\overrightarrow{e}$ quhet gjatësia e segmentit $\overrightarrow{A^{\prime }{B}^{\prime }}$ në atë bosht i cili bashkon projeksionet normale të ekstremiteteve të vektorit $\overrightarrow{AB}$ në boshtin $\overrightarrow{e}$ e që mirret me parashenjën + apo -, varësisht se a ka vektori $\overrightarrow{A^{\prime }{B}^{\prime }}$ kahun e njëjtë apo kahun e kundërt me vektorin njësh $\overrightarrow{e}$ (fig. 5.9.).
Projeksioni i vektorit në drejtëz	Projeksioni normal i vektorit $\overrightarrow{AB}$ në drejtëzën $d$ quhet vektori $\overrightarrow{A^{\prime }{B}^{\prime }}$ ne atë drejtëz ekstremitetet e të cilit janë projeksione normale të ekstremileteve të vektorit $\overrightarrow{AB}$ në drejtëzën $d$ (fig. 5.8.).
Varshmëria lineare e vektorëve	Vektorët ${\overrightarrow{a}}_1,{\overrightarrow{a}}_2,\cdots ,{\overrightarrow{a}}_n$ janë linearisht të varur, nëse:$\mathrm{\exists }{k}_i\ne 0k_1{\overrightarrow{a}}_1+k_2{\overrightarrow{a}}_2+\dots +k_n{\overrightarrow{a}}_n=0$. (...6a) Në rast të kundërt vektorët ${\overrightarrow{a}}_1,\overrightarrow{a}2,\dots ,{\overrightarrow{a}}_n$ janë linearisht të pavarur.
Kombinimi linear i vektorëve	Shprehja e formës$k_1{\overrightarrow{a}}_1+k_2{\overrightarrow{a}}_2+\dots +k_n{\overrightarrow{a}}_n$,(...6) ku $k_1,k_2,\dots ,k_n$ janë skalarë, quhet kombinimi linear i vektorëve ${\overrightarrow{a}}_1,{\overrightarrow{a}}_2,\dots ,{\overrightarrow{a}}_n$.
Prodhimi i vektorit me skalar	Prodhimi i vektorit $\overrightarrow{a}$ me skalarin $n$ është vektori kolinear $\overrightarrow{b}(=n\overrightarrow{a})$, intensiteti i të cilit është $|n|$ herë më i madh se intensisteti i vektorit $\overrightarrow{a}$, ndërsa kahu i njëjtë apo i kundërt me kahun e vektorit $\overrightarrow{a}$, varësisht se a është $n>0$ apo $n<0$.
Ndryshimi i vektorëve	Ndryshimi i vektorëve $\overrightarrow{a}$ dhe $\overrightarrow{b}$ është vektori $\overrightarrow{c}$ i cili kur mblidhet me vektorin $\overrightarrow{b}$ jep vektorin $\overrightarrow{a}$
Rregulla e poligonit	Shuma e $n(>2)$ vektorëve ${\overrightarrow{a}}_l,{\overrightarrow{a}}_2,\dots ,{\overrightarrow{a}}_n$ ku ekstremiteti i dytë i vektorit ${\overrightarrow{a}}_i$ përputhet me origjinën e vektorit ${\overrightarrow{a}}_{i+1}\mathrm{\forall }i=1,2,\dots ,n-1$ quhet vektori $\overrightarrow{s}$, origjina e të cilit përputhet me origjinën e vektorit ${\overrightarrow{a}}_i$ dhe ekstremiteti i dytë përputhet me ekstremitetin e dytë të vektorit ${\overrightarrow{a}}_n$, kurse shënohet: $\overrightarrow{s}={\overrightarrow{a}}_1+{\overrightarrow{a}}_2+\dots +{\overrightarrow{a}}_n={\sum }_{i=1}^n{\overrightarrow{a}}_i$. (...1b)
Vektorët e kundërt	Dy vektorë kolineare $\overrightarrow{a}$, $\overrightarrow{b}$ quhen vektorë të kundërt, nëse $\overrightarrow{a}+\overrightarrow{b}=0$.
Shuma e vektorëve	Vektori $\overrightarrow{c}(=\overrightarrow{AC})$ origjina e të cilit përputhet me origjinën e vektorit $\overrightarrow{a}$ dhe ekstremiteti i dytë përputhet rne ekstremitetin e dytë të vektorit $\overrightarrow{b}$ quhet shuma e vektorëve $\overrightarrow{a}$ dhe $\overrightarrow{b}$ dhe shënohet: $\overrightarrow{c}=\overrightarrow{a}+\overrightarrow{b}$. (...1)
Vektorët komplanarë	Tre e më tepër vektorë quhen vektorë komplanarë, nëse bartëset e tyre shtrihen në një plan ose janë paralele me atë plan.
Vektorët kolinearë	Dy e më tepër vektorë quhen vektorë kolinearë nëse bartëset e tyre përputhen ose janë paralele.
Barazia e vektorve të lirë	Dy vektorë të lirë $\overrightarrow{a}$, $\overrightarrow{b}$ janë të barabartë ($\overrightarrow{a}=\overrightarrow{b}$) nëse i kanë intensitete të barabarta, kahe të njëjta dhe bartëse paralele ose të njejta.
Barazia e vektorve rrëshqitës	Dy vektorë rrëshqitës $\overrightarrow{a}$, $\overrightarrow{b}$ janë të barabartë ($\overrightarrow{a}=\overrightarrow{b}$) nëse i kanë intensitete të barabarta, kahe të njëjta dhe bartësen e përbashkët.
Barazia e vektorve të lidhur për pikë	Dy vektorë të lidhur për pikë $\overrightarrow{a}$, $\overrightarrow{b}$ janë të barabartë ($\overrightarrow{a}=\overrightarrow{b}$) nëse përputhen, përkatësisht nëse i kanë intensitetet e barabarta, kahe të njëjta dhe bartësen dhe origjinën e përbashkët.
Segmenti i orientuar	Segmenti $AB$ skajet e të cilit merren si dyshe e renditur ($A$, $B$) të pikave $A$ dhe $B$ quhet segment i orientuar dhe shënohet me $\overrightarrow{AB}$.
Varshmëria e shtyllave të matricës	Për shtyllat $\left[\begin{array}{c}{a}_{1k}\\ a_{2k}\\ ⋮\\ a_{mk}\end{array}\right](k=1,2,\dots ,n)$ e matricës $A=[a_{ik}{]}_{m,n}$ thuhet se janë linearisht të varura, përkatësisht të pavarura kur format lineare $f_i={\sum }_{k=1}^n{a}_{ki}{x}_k(1=1,2,\cdots ,m)$ janë linearisht të varura, përkatësisht të pavarura.
Varshmëria e rreshtave të matricës	Për rreshtat $[a_{i1}{a}_{i2}\cdots a_{in}](i=1,2,\dots ,m)$ e matricës $A=[a_{ik}{]}_{m,n}$ thuhet se janë linearisht të varur, përkatësisht të pavarur kur format lineare$f_i={\sum }_{k=1}^n{a}_{ik}{x}_k(i=1,2,\dots m)$ janë linearisht të varura, përkatësisht të pavarura.
Varshmëria e formave lineare	Format lineare $f_1,f_2,\dots ,f_m$ janë linearisht të varura, nëse ekzistojnë konstantet $c_1,c_2,\cdots ,c_m$, prej të cilave të paktën njëra është e ndryshme nga zero, në mënyrë që $c_1{f}_1+c_2{f}_2+\cdots +c_m{f}_m\equiv 0$. (...42) Nëse ky identitet është i saktë vetëm kur të gjitha konstantet $c_1,c_2,\cdots ,c_m$janë të barabarta me zero, format lineare $f_1,f_2,\cdots ,f_m$ janë linearisht të pavarura
Forma lineare	Shprehja e formës $a_1{x}_1+a_2{x}_2+\cdots +a_n{x}_n$ (...41) quhet forma lineare prej $n$ variablave $x_1,x_2,\cdots ,x_n$
Rangu i matricës	Matrica $A=[a_{ik}{]}_{m,n}$ ka rangun $r$ nëse ndërmjet submatricave katrore të kësaj matrice ekziston së paku një submatricë regulare e rendit $r$, ndërsa submatricat katrore të rendit më të lartë se $r$, edhe nëse ekzistojnë, janë singulare. Rangu i zero-matricës është $0$.
Matrica inverse e matricës regulare	Matrica inverse e matricës regulare $A=[a_{ik}{]}_1^n$ quhet matrica $A^{-1}$ për të cilën vlen relacioni $A{A}^{-1}=A^{-1}A=E$, (...36) ku $E$ është matricë e njësishme e rendit $n$.
Matrica katrore regulare	Matrica katrore $A=[a_{ik}{]}_1^n$ quhet matricë regulare nëse $\det A\ne 0$, kurse është matricë singulare nëse $\det A=0$.
Transportimi i matricave	Veprimi $\tau$ i cili rreshtat e matricës $A$ i trunsforman në shtylla përkatëse e shtyllat në rreshta përkatës quhet transponim i matricës.
Prodhimi i dy matricave	Prodhimi i dy matricave $A=[ai;{]}_{m,n}B=[b_{jk}{]}_{n,p}$ quhet matrica $C=[c_{ik}{]}_{m,p}$ elementet e së cilës shprehen me relacionet: $c_{ik}={\sum }_{j=1}^n{a}_{ij}{b}_{jk}(i=1,2,...,m;k=1,2,...,p)$
Ndryshimi i matricave	Ndryshimi i matricave $A=[a_{ik}{]}_{m,n},B=[b_{ik}{]}_{m,n}$quhet matrica $C=[c_{ik}{]}_{m,n}$ elementet e së cilës janë të barabarta me ndryshimin e elementeve korresponduese të matricave $A,B$
Shuma e dy matricave	Shuma e dy matricave $A=[a_{ik}{]}_{m,n},B=[b_{ik}{]}_{m,n}$quhet matrica $C=[c_{ik}{]}_{m,n}$ elementet e së cilës janë të barabarta me shumëne elementeve korresponduese të matricave $A,B$
Prodhimi i matricës me skalar	Prodhimi i matricës $A=[a_{ik}{]}_{m,n}$ me skalarin $\alpha$ quhet matrica $B=[b_{ik}{]}_{m,n}$ elementet e së cilës janë të barabata me prodhimin e elementeve korresponduese të matricës $A$ me skalarin $\alpha$
Zero matrica	Matrica e tipit $m\times n$ që ka të gjitha elementet të barabarta me zero quhet zero-matricë dhe shënohet me $[0]m,n$ ose me $0$
Barazia e matricave	Dy matrica $A=[a_{ik}{]}_{m,n,}B=[b_{ik}{]}_{m,j}$ janë të barabarta atëherë dhe vetëm atëherë, kur elementet korresponduese të tyre janë të barabarta
Matrice drejtkëndore	Matrice drejtkëndore quhet bashkësia prej $mn$ numrave $a_{ik}(i=1,2,...,m;k=1,2,....n)$ të radhitur në një tabelë të formës drejtkëndore e cila përmban $m$ rreshta dhe $n$ shtylla
Ekuacion binomial	Ekuacioni i shkallës $n$ të formës: $a{x}^n+b=0,ab\ne 0$ (...35) quhet ekuacion binomial.
Rrënja e numrit kompleks	Rrënja $n\in \mathbb{N}$ e numrit kompleks $z=r(\cos \phi +i\sin \phi )$ quhet numri kompleks $w=\rho (\cos \theta +i\sin \theta )$ i tillë që fuqia $n$ e tij është e barabartë me $z$
Herësi i dy numrave kompleksë	Herësi i dy numrave kompleksë $z_2=x_2+i{y}_2$ dhe $z_1=x_1+i{y}_1$ quhet numri kompleks $z=x+iy$ tillë që $z=\frac{z_1}{z_2}$ dhe shënohet $z$.
Ndryshimi i dy numrave kompleksë	Ndryshimi i dy numrave kompleksë $z_2{x}_2+i{y}_2$, $z_1{x}_1+i{y}_1$ quhet numri kompleks $z=x+iy$ i tillë që $z+z_1=z_2$ dhe shënohet $z=z_2-z_1$.
Prodhimi i numrave kompleksë	Prodhimi i numrave kompleksë $(x_1,y_1)$ , $(x_2,y_2)$ quhet numri kompleks $(x_1{x}_2-y_1{y}_2,x_1{x}_2+x_2{y}_1)$
Shuma e numrave kompleksë	Shuma e numrave kompleksë $(x_1,y_1)$, $(x_2,y_2)$ quhet numri kompleks $(x_1+x_2,y_1+y_2)$
Numra kompleksë të konjuguar	Dy numra kompleksë $(x,y),(x,-y)$ të cilët ndryshojnë njëri prej tjetrit vetëm nga parashenja e pjesës imagjinare quhen numra kompleksë të konjuguar.
Barazia e numrave kompleks	Dy numra kompleksë $z_1=(x_1,y_1)$, $z_2=(x_2,y_2)$ janë të barabartë nëse $x_1=x_2$ dhe $y_1=y_2$
Numri thjesht imagjinar	Numri thjesht imagjinar $(0,1)$ quhet njësia imagjinare dhe shënohet me $i$
Numër kompleks	Numër kompleks quhet çdo dyshe e renditur $(x,y)$ të numrave realë $x$ dhe $y$ dhe shënohet $z=(x,y)$.
Gabim relativ	Gabim relativ i numrit $a$ quhet herësi $\frac{|\mathrm{\Delta }a|}{a^{\prime }}$ dhe shënohet me $\mathrm{\Delta }(a)$
Gabim i numrit	Ndryshimi ndërmjet vlerës së saktë dhe vlerave të përafërta të numrit $a$ quhet gabim i numrit $a$ dhe shënohet $\mathrm{\Delta }a$
Intervali i rrethinës	$\xi$ - rrethinë e pikës $a$ (numrit $a$) quhet intervali $(a-\xi ,a+\xi )$, ku $\xi >0$.
Rrethinë e pikës	Rrethinë e pikës $a$ (numrit $a$) quhet çdo interval që përmban pikën $a$ (numrin $a$).
Vlera absolute	Vlera absolute (moduli) e numrit real $a\in ℝ$ përcaktohet me relacionin : $|\text{a}|=\{\begin{array}{cc}\text{a},& \text{kur a}>\text{0}\\ \text{0},& \text{kur a}=\text{0}\\ \text{a},& \text{kur a}<\text{0}\end{array}$.|(6)
Numër iracional	Numër iracional quhet çdo thyesë dhjetore e pafundme jo periodike e formës $r=p_0,p_1,p_2\dots p_n\dots ,(\mathrm{\forall }i\in \mathbb{N})p_i\in 0,1,2,\dots ,9$ ku numri $p_0$ quhet pjesa e plotë e numri $0,p_1{p}_2\dots p_n\dots$ pjesa dhjetore e numrit iracional $r$.
Bashkësia Q	Bashkësia numerike $\mathbb{Q}$ quhet bashkësi e numrave racionalë, nëse i plotëson kushtet që vijojnë: (1) $\mathbb{Q}\supset \mathbb{Z}$; (2) $\mathbb{Q}$ është bashkësi e renditur; (3) $(\mathbb{Q},+,\cdot )$ është fushë; dhe (4) Bashkësia $\mathbb{Q}$ është zgjerimi minimal i bashkësisë $\mathbb{Z}$.
Thyesa	Thyesë $\frac{a}{b}$ quhet çdo herës i shënuar (i pakryer) i dy numrave të plotë $a,b(b\ne 0)$ .
Bashkësia Z	Bashkësia numerike $\mathbb{Z}$ quhet bashkësi e numrave të plotë, nëse ajo i plotëson kushtet që vijojnë: (1) $\mathbb{Z}\supset \mathbb{N}$  ; (2) $\mathbb{Z}$ është bashkësi e renditur; (3) $(\mathbb{Z},+,\cdot )$ është unazë; dhe (4) Bashkësia $\mathbb{Z}$ është zgjerimi minimal i bashkësisë $\mathbb{N}$
Numër çift	Numër çift quhet numri natyral që plotpjesëtohet me $2$. Numri natyral që nuk është çift, quhet numër tek.
Numër prim	Numër prim quhet numri natyral më i madh se $1$ që plotpjesëtohet me vetvetën dhe me numrin $1$. Numri natyral më i madh se $1$ që nuk është prim, quhet numër i përbërë.
Është më e madhe	Kur për dy numra të dhënë natyralë $a$,$b$ ekziston numri natyral $d$, i tillë që $a=b+d$, thuhet se $a$ është më e madhe se $b$ (shënohet: $a>b$) ose $b$ është më e vogël se $a$ (shënohet: $b<a$).
Shumëzimi N	Shumëzimi i numrave natyralë quhet pasqyrimi: ${\mathbb{N}}_2\to \mathbb{N}$ i dhënë me $(\mathrm{\forall }a,b\in \mathbb{N})(\mathrm{\exists }!c\in \mathbb{N})a\cdot b=c$ që ka këto veti: (a1) $a\cdot 1=a$ dhe (a2) $a\cdot b^{\prime }=a\cdot b+a$.
Mbledhja N	Mbledhja e numrave natyralë quhet pasqyrimi $+:{\mathbb{N}}_2\to \mathbb{N}$ i dhënë me $(\mathrm{\forall }a,b\in \mathbb{N})(\mathrm{\exists }c\in \mathbb{N})a+b=c$ që ka këto veti: $(a_1)a+1=a^{\prime }$ dhe $(a^2)a+b^{\prime }=(a+b{)}^{\prime }$.
Numra natyralë	Numra natyralë quhen elementet e çdo bashkësie jo të zbrazët $\mathbb{N}$ në të cilën është përcaktuar relacioni „vjen drejtpërdrejt pas" që plotëson këto aksioma
Fusha	Trupi $(A,\oplus ,\odot )$ quhet fushë, nëse shumëzimi është veprim komutativ.
Trupi	Unaza asociative $(A,\oplus ,\odot )$ quhet trup, nëse $(A_1,\odot )$ është grup, ku $A_1=A\setminus \{0\}$.
Unaza	Unazë quhet bashkësia jo e zbrazët $a$ në të. cilën janë të përkufizuara dy veprime binare $\oplus ,\odot$, të quajtura mbledhje dhe shumëzim, ku: (1) $(A,\oplus )$ është grup abelian, (2) $(A,\odot )$ është grupoid; dhe (3) shumëzimi është distributiv ndaj mbledhjes.
Nëngrupi	Nënbashkësia jo e zbrazët $A_1$ bashkësisë $a$ quhet nëngrup i grupit $(A,\circ )$ në qoftë se $A_1$ është grup lidhur me veprimin e përkufizuar $\circ$ në $a$ dhe shënohet $(A_1,\circ )⩽(A,\circ )$.
Grupi i fundëm abelian	Grupi i fundëm abelian quhet grup ciklik nëse ekziston ndonjë elemetit $a\in A$ , i tillë që me përsëritjen e veprimit $\circ$ në $a$ riprodhohen të gjitha elementet e bashkësisë $a$.
Grupi	Semigrupi $(A,\circ )$ që ka elementin neutral quhet grup, nëse për secilin element $a\in A$ ekziston elementi invers $a^{-1}\in A$.
Element invers	Kur semigrupi $(A,\circ )$ përmban elementin neutral $e$ , elementi $b\in A$ quhet element invers i elementit $a\in A$ në lidhje me veprimin \circ , nëse vlen : $a\circ b=b\circ a=e$ . (...50)
Element neutral	Elementi $e\in A$ quhet element neutral për veprimin $\circ$ në bashkësinë A, nëse vlen : $\mathrm{\forall }a\in Aa\circ e=e\circ a=a$ (...49)
Semigrupi	Grupoidi $(A,\circ )$ quhet semigrup (monogrup) nëse veprimi binar $\circ$ është asociativ.
Grupoid	Bashkësia jo e zbrazët $a$ në të cilën është i përkufizuar veprimi binar $\circ$ quhet grupoid lidhur me atë veprim dhe shënohet me $(A,\circ )$.
Veprimi binar distributiv	Në bashkësinë $a$ janë të përkufizuara dy veprime binare $\circ$ dhe $\ast$. Veprimi $\circ$ është distributiv ndaj veprimit $\ast$, nëse vlen : $(\mathrm{\forall }a,b,c\in A)a\circ (b\ast c)=(a\circ b)\ast (a\circ c)$ . (...48)
Veprimi binar asociativ	Veprimi binar $\circ$ në bashkësinë $a$ është asociativ, nëse vlen: $(\mathrm{\forall }a,h,c\in A)(a\circ b)\circ c=a\circ (h\circ c)$ . (...47)
Veprimi binar komutativ	Veprimi binar <mah>\circ}</math> në bashkësinë $a$ quhet komutativ, nëse vlen : $(\mathrm{\forall }a,b\in A)a\circ b=b\circ a$. (...46)
Veprim binar	Në bashkësinë jo të zbrazët $a$ çdo pasqyrim i trajtës $f:A_2\to A$ quhet veprim (operacion) binar.
Bashkësi të numërueshme	Bashkësitë që janë ekuipotente me bashkësinë e numrave natyralë $\mathbb{N}$ quhen bashkësi të numërueshme.
Bashkësi e pafundme	Bashkësia $a$ është bashkësi e pafundme, nëse ndonjë nënbashkësi e vërtetë e saj $a$ , është ekuipotente me $a$ , pra : nëse $A_1\subset A\in A_{1}A$ , bashkësia $a$ është e pafundme.
Pasqyrimi	Relacioni $\rho$ ndërmjet dy bashkësive $A,B$ quhet pasqyrim (rifigurim, relacion funksional, funksion) i bashkësisë $a$ në bashkësinë $b$, nëse ka këtë veti : $(\mathrm{\forall }x\in A)(\mathrm{\exists }!y\in B)(x,y)\in \rho$.
Relacion rigoroz i renditjes	Relacioni binar $\rho$ në $a$ quhet relacion rigoroz i renditjes, nëse është irefleksiv, antisimetrik dhe transitiv.
Relacion i renditjes	Relacioni binar $\rho$ në $a$ quhet relacion i renditjes, nëse është refleksiv, antisimetrik dhe transitiv.
Relacion i ekuivalencës	Relacion binar $\rho$ në $a$ quhet relacion i ekuivalencës, nëse është refleksiv, simetrik dhe transitiv.
Relacion transitiv	Relacioni binar $\rho$ në $a$ është relacion transitiv, nëse nga raportet $a\rho b,b\rho c$ rrjedh $a\rho c$
Relacion simetrik	Relacioni binar $\rho$ në $a$ është relacion simetrik, nëse nga raporti $a\rho b$ rrjedh $b\rho a$
Relacion refleksiv	Relacioni binar $\rho$ në $a$ është relacion refleksiv, nëse secili element i $a$-së është në relacionin $\rho$ me vetvetën
Relacioni binar ρ	Në bashkësinë jo të zbrazët $a$ është përkufizuar relacioni binar $\rho$ në qoftë se për çdo dy elemente $a,b\in A$ është përcaktuar njëra nga vetitë : (1) $a\rho b$ ose (2) $a\overline{\rho }b$ (lexo : a nuk është në relacion ρ me b) .
Prodhimi kartezian	Prodhimi kartezian i bashkësive $A,B$ quhet bashkësia e dysheve të renditura $(a,b)$ me vetinë $a\in A,b\in B$
Diferenca e bashkësive	Diferenca e bashkësive $A,B$ quhet bashkësia e elementeue të bashkësisë $a$ që nuk janë në bashkësinë $b$
Unioni i bashkësive	Unioni i bashkësive $A,B$ quhet bashkësia që përmban elementet që janë në bashkësinë $a$ ose në bashkësinë $b$
Prerja e bashkësive	Prerja e bashkësive $A,B$ quhet bashkësia e të gjitha e1ementeve të përbashkëta të bashkëswe $A,B$
Bashkësi të barabarta	Dy bashkësi $A,B$ janë të barabarta atëherë dhe vetëm atëherë, kur $A\subseteq B$ dhe $B\subseteq A$
Bashkësia e pjesëve	Bashkësia e pjesëve të bashkësisë $a$ quhet bashkësia e të gjitha nënbashkësive të bashkësisë $a$
Nënbashkësi e bashkësisë	Bashkësia $a$ quhet nënbashkësi e bashkësisë $b$, nëse çdo element i bashkësisë $a$ është njëherit element edhe i bashkësisë $b$
Ekuivalenca e gjykimeve	Ekuivalenca e gjykimeve $p,q$ quhet gjykimi $p\iff q$ (lexo : p ekuivalent q), i cili është i saktë kur të dy gjykimet $p,q$ janë të sakta ose janë jo të sakta.
Implikacioni i dy gjykimeve	Implikacioni i dy gjykimeve $p,q$ quhet gjykimi $p\Rightarrow q$ (lexo : nëse p, atëherë q ose nga p rrjedh q ose p implikon q), i cili është jo i saktë kur $p$ është i saktë e $q$ jo i saktë.
Disjunksioni ekskluzi	Disjunksioni ekskluzi i dy gjykimeve $p,q$ quhet gjykimi $p⊻q$ (lexo : ose p ose q) i cili është i saktë kur është i saktë vetëm njëri nga gjykimet $p,q$ .
Disjunksioni (inkluziv)	Disjunksioni (inkluziv) i dy gjykimeve $p,q$ quhet gjykimi $p\vee q$ (lexo : p ose q ). i cili është i saktë kur është i saktë së paku njëri nga gjykimet $p,q$.
Konjuksioni i dy gjykimeve	Konjuksioni i dy gjykimeve $p,q$ quhet gjykimi $p\wedge q$ (lexo : p dhe q),i cili është i saktë kur janë të sakta të dy gjykimet $p,q$.
Negacioni i gjykimit	Negacioni i gjykimit $p$ quhet gjykimi $lnot$ $p$ (lexo : jo p ose nuk është p) i cili është i saktë, respektivisht jo i saktë kur gjykimi $p$ është jo i saktë, respektivisht i saktë.